امروزه همه چیز به طور کامل الکترونیکی شده است؛ حتی خودروهایی که با سوخت فسیلی کار می‌کنند نیز به یک کامپیوتر مرکزی و سیستم هوشمند مجهز هستند. شاید تا به حال فکر کرده باشید، آیا راهی وجود دارد که بتوانید با کامپیوتر خودرو ارتباط برقرار کنید و به آن دستورات خاصی بدهید؟ جواب بله است! کامپیوتر خودرو زبان مختص به خود را دارد که از طریق آن، می‌توانید اطلاعات مختلفی را از سیستم‌های داخلی آن به دست آورید.

در این مقاله، ابتدا درباره پروتکل‌های درگاه OBD-II صحبت می‌کنیم که وسیله‌ای استاندارد برای ارتباط با سیستم‌های مختلف خودرو و حتی ماشین‌آلات صنعتی است. سپس قدم به قدم، مراحل اتصال به ECU خودرو و نحوه‌ی استخراج داده‌های حیاتی را توضیح خواهیم داد. آماده‌اید؟ این سفر به دنیای دیجیتال خودروها جذاب‌تر از چیزی است که تصور می‌کنید!

OBD چیست؟

OBD مخفف On-Board Diagnostic به مفهوم سیستم استانداردی است که به دستگاه های الکترونیکی اجازه می‌دهد که با کامپیوتر مرکزی خودرو ارتباط برقرار نمایند. از طریق این ارتباط می‌توان مشکلات ایجاد شده در سیستم خودرو را بررسی کرد. در ابتدا این استاندارد به دو دلیل ایجاد شد: یکی بدلیل نیاز به کنترل گازهای گلخانه‌ای و دیگری کنترل میزان تزریق سوخت بصورت اتوماتیک. اما دقیقا OBD-II چیست و چرا برای سیستم خودرو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؟

تا پیش از OBD-I هر تولیدکننده خودرو، مجموعه‌ای از استانداردهای مختص خود را ارائه می‌کرد. این بدین معنا بود که مکانیک‌های خودرو بایستی ابزارهای اسکن مربوط به هر تولیدکننده را با قیمت زیادی خریداری می‌کردند. این استاندارد برای نخستین بار در سال ۱۹۸۷ معرفی گردید و آغازگر استاندارد‌سازی تشخیص عیب (دیاگ خودرو) شد. بسیاری از خودروسازان رابط‌های کامپیوتری را برای خودروهای خود معرفی کردند. اما تا سال ۱۹۹۱ اجباری به استانداردسازی وجود نداشت. هنگامی‌که شرکت California Air Resources Board موسوم به CARB الزام کرد که خودروهای فروخته شده در کالیفرنیا نیاز است که به نوعی از OBD مجهز شوند. با اینحال CARB تا سال ۱۹۹۴ استانداردهای مربوط به این سیستم را صادر نکرد. با تمامی تفاسیر تولیدکنندگان خودرو در سال ۱۹۹۶ شروع به تجهیز اتومبیل‌ها و کامیون‌ها به درگاه OBD-II کردند. پس از آن استانداردهای گذشته OBD به OBD-I نامگذاری گردید.

از زمان پیدایش استاندارد OBD-II تمامی خودروهای فروخته شده در آمریکا، از این استاندارد تبعیت می‌کنند. خودروهای مجهز، دارای یک درگاه هستند که به طور معمول در قسمت زیر داشبورد و سمت راننده قرار دارد. از آنجاییکه تشخیص ایرادات خودرو جزو اصلی‌ترین هدف OBD است، در صورت بروز مشکلی در سیستم خودرو، پیامی حاوی “کد مشکل” تولید می‌شود. اسکنرهای OBD می‌توانند این کدهای مشکل را بررسی نمایند و برای رفع سریعتر و مطمئن‌تر مشکل به تعمیرکاران کمک بزرگی برسانند.

کاربردهای OBD

همانگونه که از نام OBD مشخص است، کاربرد اولیه این درگاه، تشخیص عیب می‌باشد. زمانیکه حسگرهای خودرو نشان دهد که مشکلی رخ داده است، سنسورها پیغامی تحت عنوان “کد خطا” ایجاد می‌کنند. این خطا ممکن است بصورت “چراغ چک” یا برخی دیگر اخطارها روی داشبورد نمایان گردد. اسکنرهای OBD می‌توانند این عیب‌ها را بررسی و دقیقا تعیین کنند چه مشکلی رخ داده است. این موارد به محض برطرف شدن از حافظه کامپیوتر خودرو حذف خواهد شد. به طور مثال، بروز ایراد “بسته نبودن درب باک بنزین” بصورت کد خطا نمایش داده می‌شود.Diagnostic Trouble Codes (DTS) یا همان کدهای تشخیص خطا، در سیستم کامپیوتری ذخیره می‌شوند. این کدها می‌توانند در بین تولیدکنندگان خودرو متفاوت باشند. بنابراین هرکسی می‌تواند با یک ابزار اسکن OBD-II به پورت متصل شود و کدهای عیب را از کامپیوتر بخواند.

حالت‌های فراخوانی اطلاعات از طریق OBD II

پروتکل OBD ده حالت (Mode) متفاوت برای فراخوانی اطلاعات موتور و خودرو را پشتیبانی می‌کند. در صورت پشتیبانی خودرو از OBD-II لزوما خودرو تمامی حالات را پشتیبانی نمی‌کند.

لیست مد کاری درگاه OBD

  • Mode 1 : دسترسی به اطلاعات جاری خودرو

  • Mode 2 : دسترسی به اطلاعات خودرو در آخرین خطای پیش آمده (Freeze Frame)

  • Mode 3 : دریافت کدهای خطا (DTCs)

  • Mode 4 : حذف کدهای خطا (DTCs)

  • Mode 5 : تست و مانیتورینگ سنسور اکسیژن

  • Mode 6 : نظارت بر مانیتورینگ

  • Mode 7 : تاریخچه کدهای خطا

  • Mode 8 : کنترل و بررسی وضعیت عیب‌یاب خودرو

  • Mode 9 : ارائه شناسه یکتای خودرو (VIN) و شماره شاسی

  • Mode 10 : دسترسی به کدهای خطای دائمی

ادامه توضیحات را در قسمت دوم با موضوع دستگاه‌های ردیاب مجهز به OBD II دنبال نمایید.

برچسب‌ها:
تجهیزات جانبی
ردیاب