علت ریپ زدن ماشین در حالت گاز cng

وقتی خودروی دوگانه‌سوز شما روی بنزین مثل ساعت کار می‌کند اما با رفتن روی حالت گاز، شروع به لرزش و ریپ زدن می‌کند، واقعا کلافه‌کننده است. این احساس که بخشی از توان خودرو از دست رفته و موتور روان کار نمی‌کند، می‌تواند هر راننده‌ای را نگران کند. شما تنها نیستید؛ این یکی از مشکلات رایج در خودروهای گازسوز است. خبر خوب این است که علت ریپ زدن ماشین در حالت گاز cng معمولا به چند قطعه مشخص محدود می‌شود و با کمی اطلاعات و بررسی دقیق، میتوان آن را پیدا و برطرف کرد.

ریپ زدن ماشین در حالت گاز CNG یعنی چه؟

شاید اصطلاح "ریپ زدن" را بارها شنیده باشید، اما معنای فنی آن چیست؟ ریپ زدن در واقع به یک احتراق ناقص یا ناموفق در یک یا چند سیلندر موتور گفته می‌شود. تصور کنید موتور خودروی شما یک گروه هماهنگ از کارگران است که همگی با هم یک وزنه سنگین را هل می‌دهند. حالا اگر یکی از این کارگران کم‌کاری کند یا اصلا نیرو وارد نکند، حرکت کل گروه دچار اختلال، لرزش و ناهماهنگی می‌شود. این دقیقا همان اتفاقی است که در زمان ریپ زدن خودرو در حالت گاز برای موتور رخ می‌دهد.

وقتی احتراق در یک سیلندر به درستی صورت نگیرد، آن سیلندر نه تنها نیرویی تولید نمی‌کند، بلکه به یک بار اضافی برای سایر سیلندرها تبدیل می‌شود. این اتفاق خود را با علائمی مانند لرزش اتاق خودرو، صدای نامنظم از اگزوز، کاهش محسوس شتاب و قدرت، و بالا و پایین شدن دور موتور نشان می‌دهد. این مشکل به خصوص در دورهای پایین یا زمانی که به موتور فشار می‌آید (مانند حرکت در سربالایی) بیشتر احساس میشود. درک این مفهوم اولین قدم برای پیدا کردن علت ریپ زدن ماشین در حالت گاز است.

بیشتر بدانید : علت زوزه کشیدن گیربکس موتورسیکلت

چرا ماشین روی گاز ریپ می‌زند ولی روی بنزین خوب کار می‌کند؟

این سوال مهمی است که ذهن بسیاری از دارندگان خودروهای دوگانه‌سوز را درگیر می‌کند. پاسخ در تفاوت ماهیت سوخت گاز (CNG) و بنزین نهفته است. گاز طبیعی فشرده یا CNG، سوختی "خشک" به حساب می‌آید و برای محترق شدن به شرایط ایده‌آل‌تری نسبت به بنزین نیاز دارد. به طور مشخص، CNG برای شعله‌ور شدن به یک جرقه بسیار قوی‌تر، داغ‌تر و دقیق‌تر احتیاج دارد.

به همین خاطر، یک ضعف کوچک در سیستم جرقه‌زنی خودرو (مانند شمعی که کمی فرسوده شده یا کویلی که اندکی ضعیف شده) ممکن است هنگام استفاده از بنزین اصلا به چشم نیاید. بنزین به راحتی محترق می‌شود و این ضعف جزئی را جبران می‌کند. اما به محض اینکه سوخت به گاز تغییر می‌کند، همان جرقه ضعیف دیگر توانایی شعله‌ور کردن کامل مخلوط هوا و گاز را ندارد. نتیجه این اتفاق، یک احتراق ناقص و همان ریپ زدن ماشین در حالت گاز cng است که شما احساس می‌کنید. در واقع، سیستم گازسوز مانند یک ذره‌بین عمل کرده و کوچک‌ترین ایرادات سیستم احتراق را بزرگ و آشکار می‌سازد.

در جدول زیر تفاوت نیازهای این دو سوخت به خوبی نمایش داده شده است:

دلایل اصلی فنی برای ریپ زدن خودرو در حالت گاز

همانطور که اشاره شد، بیشتر دلایل به سیستم احتراق و سوخت‌رسانی مخصوص گاز برمی‌گردد. علت ریپ زدن ماشین در حالت گاز cng را میتوان در چند بخش اصلی جستجو کرد که شناخت آنها به عیب‌یابی سریع‌تر کمک شایانی می‌کند. این موارد از قطعات مصرفی ساده تا اجزای فنی‌تر سیستم گازسوز را در بر می‌گیرند.

ضعف در سیستم جرقه زنی

این بخش متهم ردیف اول در بروز مشکل ریپ زدن ماشین در حالت گاز cng است. چون گاز حساسیت بالایی به کیفیت جرقه دارد، هرگونه نقصی در این سیستم فورا خودش را نشان می‌دهد.

• شمع‌های نامناسب یا فرسوده: استفاده از شمع‌های معمولی به جای شمع‌های مخصوص CNG، تمام شدن عمر مفید شمع، یا حتی تنظیم نبودن فاصله الکترود (دهانه) شمع می‌تواند قدرت جرقه را کاهش دهد.
• کویل احتراق ضعیف: کویل وظیفه تولید ولتاژ بالا برای جرقه را بر عهده دارد. با گذشت زمان، کویل‌ها ضعیف می‌شوند و دیگر نمی‌توانند ولتاژ مورد نیاز برای احتراق کامل گاز را تامین کنند.
• وایر شمع‌های معیوب: وایرها وظیفه انتقال برق از کویل به شمع را دارند. هرگونه ترک، پارگی یا فرسودگی در آنها باعث نشت برق (اصطلاحا برق دزدی) شده و جرقه ضعیفی به سر شمع می‌رسد.

مشکلات سیستم سوخت رسانی CNG

اگر از سلامت سیستم جرقه‌زنی اطمینان دارید، باید به سراغ اجزای مخصوص سیستم گازسوز بروید. ریپ زدن خودرو در حالت گاز میتواند ناشی از نرسیدن میزان صحیح سوخت به موتور باشد.

• رگولاتور فشار معیوب: رگولاتور فشار گاز را از کپسول دریافت کرده و آن را برای ورود به موتور تنظیم می‌کند. اگر این قطعه درست کار نکند، فشار گاز ورودی به موتور کم یا زیاد شده و نسبت هوا به سوخت به هم می‌ریزد.
• کثیفی فیلتر گاز: سیستم CNG دارای یک فیلتر برای جداسازی ناخالصی‌ها و روغن است. گرفتگی این فیلتر باعث کاهش فشار گاز و در نتیجه، ریپ زدن می‌شود.
• انژکتورهای گاز کثیف یا خراب: انژکتورها وظیفه پاشش گاز به داخل منیفولد هوا را دارند. کثیفی یا خرابی این قطعات باعث می‌شود پاشش سوخت در یک یا چند سیلندر با مشکل مواجه شود.

بیشتر بدانید و مطالعه کنید: دوربین ثبت وقایع خودرو چیست

چه زمانی باید به تعمیرگاه مراجعه کرد؟

بسیاری از بررسی‌های اولیه مانند چک کردن وضعیت ظاهری شمع‌ها و وایرها توسط خود راننده امکان‌پذیر است، اما برخی علائم نشان می‌دهند که مشکل جدی‌تر بوده و نیاز به دخالت یک متخصص دارد. تشخیص درست این زمان، از آسیب رسیدن به سایر بخش‌های موتور جلوگیری می‌کند. به طور کلی، اگر با موارد زیر روبرو شدید، بهتر است در اولین فرصت به یک تعمیرکار مجرب سیستم‌های گازسوز مراجعه کنید.

روشن شدن چراغ چک موتور جدی‌ترین هشدار است. ECU خودرو با تشخیص احتراق ناقص، این چراغ را روشن می‌کند تا به شما اطلاع دهد که یک مشکل فنی در موتور وجود دارد. نادیده گرفتن این چراغ می‌تواند به قطعاتی مانند کاتالیزور اگزوز آسیب جدی وارد کند. همچنین اگر ریپ زدن ماشین در حالت گاز cng بسیار شدید است و با افت توان زیادی همراه است، ادامه رانندگی توصیه نمیشود.

راهکارهای جلوگیری از ریپ زدن روی گاز CNG

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. با انجام چند سرویس دوره‌ای ساده، می‌توانید احتمال بروز علت ریپ زدن ماشین در حالت گاز را به حداقل برسانید و از عملکرد روان خودروی خود لذت ببرید. این راهکارها هزینه‌های تعمیرات سنگین در آینده را نیز کاهش می‌دهند و به سلامت طولانی‌مدت موتور کمک می‌کنند.

• تعویض به موقع شمع‌ها: شمع‌ها را در کیلومتر توصیه‌شده توسط سازنده (معمولا هر ۳۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر برای شمع‌های استاندارد) تعویض کنید. حتما از شمع‌های باکیفیت و ترجیحا مخصوص خودروهای دوگانه‌سوز استفاده کنید.
• بازدید دوره‌ای سیستم جرقه‌زنی: از تعمیرکار خود بخواهید در هر سرویس، سلامت وایرها و کویل را بررسی کند. این کار زمان زیادی نمی‌برد اما از مشکلات بعدی جلوگیری می‌کند.
• تعویض فیلتر گاز: فیلتر گاز CNG یک قطعه مصرفی و ارزان‌قیمت است. تعویض منظم آن (معمولا هر ۲۰ هزار کیلومتر) از افت فشار گاز و آسیب به رگولاتور و انژکتورها جلوگیری می‌کند.
• تنظیم دوره‌ای موتور: از یک متخصص بخواهید سیستم سوخت‌رسانی گاز را به صورت دوره‌ای بررسی و در صورت نیاز تنظیم کند. این کار به حفظ نسبت صحیح هوا به سوخت کمک می‌کند.

جمع بندی

همانطور که دیدیم، علت ریپ زدن ماشین در حالت گاز cng یک راز پیچیده نیست. این مشکل عمدتا به دلیل حساسیت بالاتر سوخت گاز به کیفیت جرقه و سلامت سیستم سوخت‌رسانی رخ می‌دهد. در بیشتر موارد، مقصر اصلی ضعف در سیستم جرقه‌زنی، به خصوص شمع‌های فرسوده، کویل ضعیف یا وایرهای معیوب است. در مرتبه بعدی، ایرادات مربوط به سیستم سوخت‌رسانی گاز مانند رگولاتور، فیلتر و انژکتورها قرار می‌گیرند. مهم‌ترین نکته این است که با انجام سرویس‌های دوره‌ای منظم و استفاده از قطعات باکیفیت، می‌توان تا حد زیادی از بروز این مشکل جلوگیری کرد و عملکردی روان و بدون دردسر را از خودروی دوگانه‌سوز انتظار داشت.

مجموعه طلوع آرین هوشمند، به عنوان معتبرترین ارائه‌دهنده سخت‌افزارهای ردیابی با برند تلتونیکا در ایران، همواره به دنبال ارائه اطلاعات مفید و کاربردی برای دارندگان خودرو است. امیدواریم این مقاله به شما در درک بهتر عملکرد خودروی خود کمک کرده باشد.

سوالات متداول

1. آیا شمع نامناسب می‌تواند علت ریپ زدن روی گاز باشد؟

بله، قطعا. شمع‌ها یکی از اصلی‌ترین دلایل هستند. سوخت گاز برای احتراق به جرقه‌ای قوی‌تر از بنزین نیاز دارد. شمع‌های فرسوده یا نامناسب نمی‌توانند این جرقه را تولید کنند و باعث احتراق ناقص یا همان ریپ زدن می‌شوند.

2. آیا با تمیز کردن نازل یا انژکتور گاز مشکل حل می‌شود؟

در صورتی که مشکل از گرفتگی و کثیفی انژکتور باشد، تمیز کردن آن می‌تواند مشکل را برطرف کند. اما اگر انژکتور از نظر فنی یا الکتریکی خراب شده باشد، تمیز کردن تاثیری نخواهد داشت و قطعه باید تعویض شود.

3. آیا تنظیم ECU برای گاز و بنزین فرق دارد؟

بله، کاملا متفاوت است. کامپیوتر خودرو (ECU) برای هر سوخت از یک جدول یا "نقشه" جداگانه برای تنظیم زمان جرقه‌زنی و میزان پاشش سوخت استفاده می‌کند. این تنظیمات متناسب با خواص احتراقی متفاوت گاز و بنزین برنامه‌ریزی شده‌اند.